مدل لباس محلی لری

مدل لباس محلی لری + زیباترین مدل های لباس لری و بختیاری سال ۱۴۰۲ را اینجا ببین در سایت پرشین سرا . امیدواریم این مطلب مورد توجه شما بزرگواران قرار گیرد.

از گذشته‌ها تا به امروز، مدل لباس محلی لری زنانه به عنوان یکی از آثار هنری و فرهنگی برجسته ایران شناخته می‌شود. این لباس‌های زیبا و سنتی نه تنها یک اشاره به فرهنگ و تاریخ بلکه یک نمایانگر از زندگی و ذائقه زنان لری هستند.

لباس محلی لری زنانه یکی از مدل‌های محلی و سنتی در ایران است که توسط زنان لر پوشیده می‌شود. لر، یکی از اقوام عرقی ایران است و در مناطق مختلفی از ایران، از جمله استان‌های لرستان، خوزستان، چهارمحال و بختیاری و کرمانشاه زندگی می‌کنند. لباس محلی لری زنانه به عنوان نمادی از هویت فرهنگی و تمدن لر، در مراسم‌ها و جشن‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد و زیبایی و غنیمت فرهنگی این اقوام را نشان می‌دهد.

لباس محلی لری در نهایت زیبایی و سادگی نمادی از پوشش اصیل اسلامی است که امروز جز در برخی مناطق روستایی و عشایری شاید دیگر نتوان نشانی از آن یافت. نوع دوخت لباس محلی لری و رنگ‌های به کار رفته در این پوشش‌ها منحصر به فرد و بی‌نظیر است. لباس مردمان لرستان با رنگ های شاد و سرزنده و سادگی نمادی از پوشش اصیل ایرانی و پیشینه کهن و غنای فرهنگی این خطه از سرزمینمان است.

لباس محلی لری با توجه به شرایط اقلیمی و نیاز آنها در گذشته های دور طراحی شده و برای نمایش شان اجتماعی، سن و … با تغییر رنگ در پارچه لباس استفاده می کنند، بدین گونه که زنان جوان لباس های ملون و شاد به تن دارند و زنان مسن تر با سربندی سیاه و سفید از پارچه‌هایی به رنگ تیره با طرح‌های ساده می پوشند.با تمام ویژگی های خاص و منحصر به فرد پوشاک مردم لرستان، امروز شاید تنها برتن برخی از عشایر دیده شود. همه افسانه‌ها و پیشینه مردمان دیار لرستان با آداب‌ورسوم و پوششی پیوند خورده است که اگر در ایران اسلامی بی نظیر نباشد می‌شود گفت کم‌نظیر و تکرار نشدنی است.

پوشاک زنان لر بنا به موقعیت اجتماعی، اقتصادی و از طرفی شرایط سنی از ویژگی‌های مشخصی برخوردار است به طوری که پوشاک زنان جوان لر با پارچه‌های الوان در رنگها و طرح‌های شاد با سربندهای زیبا و رنگی است و زنان مسن تر پارچه‌هایی به رنگ تیره با طرح‌های ساده و سربندی سیاه و سفید را ترجیح می‌دهند. روسری‌های زنان لر که در زبان محلی به آن «گل ونی» می‌گویند علاوه بر پوشیده بودن، زیبایی خاصی به زنان لر می‌دهد.

“تره” و “گل ونی” سرپوش ابریشمی مخصوصی است که زنان لر به سر می‌بندند و به لری آن‌ها “ساوه” می‌گویند. “تره” را در حالت عادی و در روزهای معمولی می‌بندند ولی زنان لرستانی برای شرکت در مراسم جشن و سور، نوعی از آن‌ها به نام “گل ونی” که رنگین است روی تره می بندند. پیراهن زنان لر دارای برشی ساده، بلند و گشاد با طرح‌های گلدار و رنگهای متنوع است.

لباس محلی لری زنان دارای قسمت‌های مختلفی چون «کلنجه» ، «سرداری» یا «کمر چین» و «جلیقه» است. «کلنجه» کت مخملی است که بر روی پیراهن زنان لر پوشیده می‌شود و یقه و لبه‌های دم آستین و دور شکاف آن یراق‌دوزی و نواردوزی شده است. «سرداری» که پوششی است بلند تا به پشت پا، جلوی آن بدون دکمه است با آستینی تا آرنج که اغلب از مخمل با رنگهای مشکی، سبز و قرمز تهیه می‌شود. «جلیقه » که همیشه باز است و دکمه ندارد و در قسمت جلوی آن یراق‌دوزی و سکه دوزی شده است.

شلوار یا به زبان محلی لرستان «شاوال» عبارت است از زیر جامه ای لیفه‌دار یا کمری دار به مدل شلوارهای کردی از پارچه‌های الوان رنگی که زیر پیراهن می‌پوشند. شلوار زنان لر از لحاظ ترکیب و جنس پارچه دو قسمتی و دورنگی است به طوری که از دمپا تا حدود بالای زانو، پارچه ساده با نقش‌بندی و نواردوزی شده است و قسمت بالاتر به رنگ دیگر و گلدار است.

مردان لرستانی نیز دارای پوشش ساده ای هستند که جنبه‌های تزئین آن کمتر است و در عرف معمول این دیار به «شال و ستره» معروف است. شلوار مردان لر به طرح و هیبت شلوارهای کردی است و پیراهن آنان با برش ساده و اغلب به رنگ سفید و گاه رنگی است.پیراهن مردان لر که در گویش محلی به آن «جومه» یا «کراس» می‌گویند دارای آستین های بلند و یقه‌ گرد بوده و از جنس کرباس و به رنگ سفید تهیه می‌شد. «شال» پارچه بلند و سفیدی است به عرض ۹۰-۶۰ سانتی متر و به طول ۹-۶ متر از جنس چلوار که آن‌ها چند دور به کمر می پیچانند و علاوه بر آن در مواقع ضروری از آن به عنوان کفن، پیچاندن محل زخم یا طناب استفاده می‌کردند.

«ستره» قبای مخصوصی است که اندازه آن تا زیر زانو بوده و بیشتر در مواقع رسمی از آن استفاده می‌شود و از قدیمی ترین انواع پوشاک در ایران است که در طرح‌های گلدار و شاد برای مراسم شادی و جشن و در طرح‌های ساده با رنگ های کم مایه در انجام مراسم تشریفاتی و عزا به کار می آید.

سرون: به چارقدی گفته می‌شود که زنان لر به سر خود می‌بندند و با طلا، نقره یا مهره‌های نفیس آن را تزئین می‌کنند. البته در حال حاضر این زیورآلات جای خودشان را به بدلیجات داده‌اند. از قدیمی‌ترین انواع آن می‌توانید در موزه مردم شناسی لرستان در خرم آباد بازدید کنید. موهای زنان از دو طرف سرون بر روی شانه‌هایشان ریخته می‌شود اما بعضی از زنان نیز آنها را به زیر سرون می‌برند. در مراسم عروسی از سَرون‎های رنگی و در مراسم‌های سوگواری از سرون‌ سیاه که گاهی بلندای آن تا پشت زانو می‌رسد، استفاده می‌کنند. در میان نوعروسان بستن سرون، نشانه‎ی زنانگی آن‎هاست.

یکی از انواع سربند‌ها «گلونی» است که شبیه به روسری است و قدمت آن را چیزی حدود ۳۰۰۰ سال تخمین زده‌اند و این نشان از اصیل بودن لباس محلی لر دارد. جالب است که بدانید گلونی در سال ۱۳۹۷ به عنوان یکی از میراث‌های قوم لر به ثبت ملی رسید. زنان این روسری زیبا را معمولا در مراسم‌های شادی می‌پوشند و مردان در زمان جنگ و مهمانی آن را دور «شو کلاو» یا همان کلاه لری می‌پیچیدند. جنس گلونی معمولا از ابریشم است که با نقش‌های سنتی تزئین می‌شد. همانطور که در بالا اشاره کردیم، رنگ گلونی با توجه به سن و سال انتخاب می‌شود، بدین صورت که زنان مسن پارچه‌هائی به رنگ تیره و طرح‌های ساده و سربندی سیاه و سفید را ترجیح می‌دادند. از سفر به سرزمین لر، گلونی که به نوعی نمادی از این قوم است، برای خودتان به یادگار و برای دوستانتان به سوغات ببرید. جالب است که بدانید روز ۲۶ اردیبهشت به عنوان روز روسری لُری نام‌گذاری شده ‌است.

«عرقچن» به کلاهی از جنس مخمل و تکه پارچه‏ اطلاق می‌شود که زنان لر بر روی سرون می‌گذارند تا از روی سر لیز نخورد و زیبایی چشم نوازی به ظاهر آنها می‌بخشد. گفته می‌شود در گذشته بستن سربند هنر هر بانویی را نشان می‌داد و هر کس با سلیقه‌تر و عمامه بزرگتری روی سرش می‌بست بسیار معروف می‌شد.

«کراس» یا «جومه» پیراهنی بلند است که تن پوش اصلی محسوب می‌شود. زیبایی این لباس دقیقا در سادگی آن است و شامل آستینی گشاد و یقه‌ای گرد می‌شود که برای راحت قدم زدن و تکان دادن دست‌ها برش‌ یا چاک‌هایی در بالا تنه و کناره‌های آن ایجاد می‌کنند. همچنین برای راحتی بیشتر در قسمت زیر بغل لباس مرغکی لوزی شکل به نام «سیچه» به این تن پوش اضافه می‌کنند. برای مدل دادن به دامن برشی در آن می‌زنند تا گشادتر بایستد و برای دوختن کراس بسته به مناسبتی که قرار است پوشیده شود، از پارچه‌های مختلفی مانند مخمل کرپ، شال، زرین، ساتن و گل‏دار استفاده می‌کنند.

«آژیه» یا «آجیده» گیوه‌ای است که بافت روی آن را خود زنان می‌بافند و زیره‌ی آن را آژیه کش به رویه می‌دوزد. گیوه را هم مردان و هم زنان لر می‌پوشند و تفاوتی در نحوه ساخت آن وجود ندارد مگر اینکه بخواهند برای خانم‌ها از طرح‌های بیشتری بر روی آن بیندازند. جنس الیاف گیوه از پشم و زیره آن از چرم است. دقیقا در همین جا می‌توان دو مرتبه به لباس‌های سازگار با محیط زیست اشاره کرد!

کلاه با سربند: مردان لر معمولا از کلاه نمدی ساده‌ای استفاده می‌کنند که به رنگ مشکی است. بلندای این کلاه حدود ۳۰ سانتی متر است و همخوانی زیبایی با دیگر بخش‌های پوشش آنها دارد.

کپنک یا فرجی: نوعی قبای بافته شده از نمد است که کاملا ضخیم و محکم است و در برابر سرما مقاومت زیادی دارد. معمولا چوپان‌ها در دشت و مراتع آنها را می‌پوشند. جالب است که بدانید مردان در گذشته به عنوان لباسی برای نبرد نیز از کپنگ یا فرجی استفاده می‌کردند.